(TVPLVNO) – Tại buổi tham vấn pháp luật miễn phí dành cho các doanh nghiệp thành viên Câu lạc bộ Doanh nhân IMRIC – IRLIE (Viện IMRIC) và Câu lạc bộ Báo chí Truyền thông&Chính sách pháp luật (Viện IRLIE) vào sáng ngày 03/11/2025, tại số 414, đường Huỳnh Tấn Phát, phường Tân Thuận, Thành phố Hồ Chí Minh (đầu cầu tại trụ sở Viện IMRIC). Chươngtrình do Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn (TTTVPLMS) và Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm (TTLCC) tổ chức buổi tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật bằng hình thức trực tiếp và trực tuyến. Với việc trợ giúp pháp lý là một chính sách nhân văn của Đảng và Nhà nước dành cho những người không có khả năng sử dụng dịch vụ pháp lý có thu phí, theo đó người nghèo, người yếu thế trong xã hội được sử dụng dịch vụ pháp lý miễn phí khi có vướng mắc, tranh chấp pháp luật.
Trong quá trình hoạt động của Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) thường xuyên phối hợp Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật&Kinh tế hội nhập (IRLIE) luôn xem công tác trợ giúp pháp lý góp phần giúp người dân giảm nghèo về pháp luật, do đó, Luật Trợ giúp pháp lý được Quốc hội thông qua năm 2006 và Luật Trợ giúp pháp lý được Quốc hội thông qua năm 2017 đều xác định người nghèo là nhóm đối tượng ưu tiên đầu tiên trong các nhóm đối tượng được trợ giúp pháp lý…
Đồng thời, truyền tải nội dung trên các trang tin điện tử, mạng xã hội, tạp chí in như: www.huongnghiepthitruong.vn (Viện IMRIC); www.chinhsachphapluat.vn (Viện IRLIE); www.tuvanphapluatvietnam.vn (Trung tâm TVPLMS); www.thamvanphapluat.vn (Trung tâm TTLCC); www.nghiencuupldautu.vn và www.phattrienspcongnghe.vn (Hiệp hội Nghiên cứu, Tư vấn về Chính sách, pháp luật cho hoạt động đầu tư tại Việt Nam “AVRCIPL”); www.bestlife.net.vn; www.doanhnghiepnongnghiep.vn (liên kết Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam); www.vanhoacongdong.vn (Hiệp hội Phát triển Văn hoá cộng đồng Việt Nam)…
Như vậy, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các Bộ, ngành, địa phương, Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn và Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm về công tác trợ giúp pháp lý cho người nghèo, người yếu thế được triển khai đồng bộ, thống nhất trên toàn quốc và được thực hiện thường xuyên, trong đó chú trọng các hoạt động hỗ trợ trực tiếp cho người nghèo, người yếu thế như: thực hiện vụ việc trợ giúp pháp lý; truyền thông về trợ giúp pháp lý ở cơ sở; nâng cao năng lực đội ngũ người thực hiện trợ giúp pháp lý, đội ngũ người tham gia trợ giúp pháp lý…
Cùng với đó, các hoạt động trợ giúp pháp lý được Viện IMRIC; Viện IRLIE; Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn phối hợp Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm tuyên truyền về các vụ việc trợ giúp pháp lý, với mong muốn ngày càng được nâng cao, nhiều vụ việc thành công, hiệu quả như người được trợ giúp pháp lý được tuyên không có tội hoặc được tuyên mức án nhẹ hơn hoặc chuyển tội danh hay thay đổi khung hình phạt thấp hơn so với mức đề nghị trong cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân…Đặc biệt, trongsuốt thời gian qua trợ giúp pháp lý đã thể hiện rất tốt vai trò của mình trong việc đảm bảo việc xét xử vụ việc khách quan, đúng người, đúng tội, tránh được oan sai cho người dân cũng như đã thực hiện thành công chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước dành cho người nghèo, các đối tượng yếu thế trong xã hội. Trợ giúp pháp lý đã giúp người dân sử dụng pháp luật khi có tranh chấp, vướng mắc, giúp người dân “giảm nghèo về pháp luật”, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, người dân yên tâm lao động để giảm nghèo về kinh tế…
Tại buổi tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật miễn phí lần này, các luật gia, luật sư, các tư vấn viên và cộng tác viên tư vấn pháp luật của Trưng tâm TTLCC và Trung tâm TVPLMS đã phân tích về hai tình huống pháp lý liên quan việc Lương Bằng Quang đưa hối lộ và pháp lý vụ nước lã ‘đội lốt’ Lavie cụ thể như sau:
Thứ nhất: Diễn viên Trương Ngọc Ánh vừa bị bắt tạm giam có thể đối diện mức án nào?
Qua theo dõi báo chí đưa tin vào chiều 31/10, Cơ quan CSĐT Công an TPHCM ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thi hành lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Trương Ngọc Ánh (nghệ sĩ, diễn viên) để điều tra về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Trong đó, diễn viên Trương Ngọc Ánh – với vai trò Giám đốc và Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Bất động sản Đất Rồng – bị cáo buộc lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản của công ty và nhà đầu tư nước ngoài. Điển hình, Trương Ngọc Ánh gian dối trong việc góp vốn và mua bán dự án Indochine, nâng khống giá trị, chiếm đoạt phần chênh lệch, chỉ chuyển lại một phần tiền bồi thường đất, còn giữ lại phần lớn sử dụng cá nhân. Cạnh đó, Trương Ngọc Ánh còn tự ý rút tiền công ty, lập chứng từ và báo cáo tài chính giả để che giấu hành vi chiếm đoạt.
Cơ quan điều tra đã khởi tố và tạm giam diễn viên Trương Ngọc Ánh để làm rõ hành vi ‘Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản’. Thành viên CLB DN IMRIC – IRLIE nêu trăn trở: Nữ diễn viên có thể phải đối diện mức án ra sao?
Dưới góc độ pháp lý, Cơ quan điều tra đã thông tin chi tiết về việc Trương Ngọc Ánh bị khởi tố, bắt tạm giam để điều tra về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” quy định tại Điều 175 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.
Tại Khoản 4 Điều 175 – trong trường hợp cơ quan điều tra chứng minh được hành vi chiếm đoạt của bị can có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên, hành vi này với khung hình phạt cao nhất từ 12-20 năm tù.
Đồng thời, bên cạnh hình phạt tù, người phạm tội còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung gồm: phạt tiền từ 10-100 triệu đồng; cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm; buộc bồi thường toàn bộ thiệt hại đã gây ra.
Có thể thấy, đây là vụ việc có tính chất nghiêm trọng, số tiền chiếm đoạt lớn, hành vi được cho là có tổ chức và xảy ra trong quá trình điều hành doanh nghiệp. Vì vậy, nếu các tình tiết cáo buộc được chứng minh, mức hình phạt mà bị can phải đối mặt có thể ở khung cao nhất của điều luật này.
Thông tin trên báo chí cho thấy số tiền của Trương Ngọc Ánh bị cáo buộc chiếm đoạt khá lớn, hàng ngàn cây vàng và nhiều tỷ đồng. Vậy nên, nữ diễn viên có thể đối diện với mức án ở mức cao là 20 năm tù.
Tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” thường xảy ra khi người phạm tội lợi dụng mối quan hệ tin cậy, hợp đồng dân sự hoặc uy tín cá nhân để vay, mượn, nhận tài sản rồi cố tình chiếm đoạt. So với tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, điểm khác biệt là người phạm tội ban đầu có được tài sản hợp pháp nhưng sau đó dùng thủ đoạn gian dối, bỏ trốn hoặc không hoàn trả nhằm chiếm đoạt.
Từ góc độ pháp lý, việc xác định giá trị tài sản bị chiếm đoạt, động cơ và hành vi cụ thể của bị can là yếu tố quyết định trong việc truy tố và lượng hình. Nếu bị can hợp tác điều tra, khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại, hoặc có nhân thân tốt, đây có thể là các tình tiết giảm nhẹ được tòa án xem xét khi lượng án.
Cơ quan điều tra vẫn đang tiếp tục làm rõ quy mô, tính chất vụ việc và các cá nhân liên quan. Trương Ngọc Ánh sẽ được đảm bảo quyền bào chữa theo quy định của pháp lý.
Thứ nhì: Nữ hiệu trưởng Doãn Thị Lệ Xuân có thể đối diện với mức án nào?
Qua thẽo dõi báo chí đưa tin vào ngày 29/10, Công an tỉnh Lào Cai cho biết đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh bắt bị can để tạm giam với bà Doãn Thị Lệ Xuân, hiệu trưởng và Nguyễn Ngọc Hà (cùng 41 tuổi), kế toán Trường Mầm non An Bình, về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Theo đó, kết quả điều tra ban đầu, trong thời gian từ năm 2022 đến nay, bà Xuân đã bàn bạc, thống nhất với bà Hà lập và hoàn thiện hồ sơ chứng từ làm thêm giờ khống, từ đó rút ra khoản tiền chênh lệch để chi tiêu, sử dụng trái quy định. Việc làm này của bà Xuân và Hà gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước hơn 580 triệu đồng.
Hiệu trưởng Doãn Thị Lệ Xuân và kế toán Trường Mầm non An Bình (xã Đông Cuông, tỉnh Lào Cai) bị tạm giam do ‘rút ruột’ hơn 580 triệu đồng ngân sách. Thành viên CLB DN IMRIC – IRLIE nêu câu hỏi các bị can có thể đối diện với mức án nào?
Tại Điều 356 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) – với hành vi lợi dụng chức vụ hiệu trưởng để lập hồ sơ, chứng từ làm thêm giờ khống, rút tiền ngân sách nhà nước hơn 580 triệu đồng, bà Doãn Thị Lệ Xuân có dấu hiệu phạm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Số tiền thiệt hại trên 580 triệu đồng thuộc khoản 2 Điều 356, với mức hình phạt từ 5 năm đến 10 năm tù. Ngoài hình phạt tù, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 1 đến 5 năm và phạt tiền từ 10 triệu đến 100 triệu đồng.
Có thể thấy, đây là hành vi xâm phạm nghiêm trọng đến uy tín của cơ quan nhà nước, làm suy giảm niềm tin của xã hội đối với đội ngũ cán bộ trong ngành giáo dục, do đó cần được xử lý nghiêm để đảm bảo tính răn đe và phòng ngừa chung.
Tại điều 356 – có thể bà Nguyễn Ngọc Hà, kế toán Trường Mầm non An Bình, cũng phải chịu trách nhiệm theo khoản 2 của Điều 356, với mức phạt tù từ 5 năm đến 10 năm. Khi lượng hình, vai trò của từng người sẽ được xem xét. Cụ thể, nếu bà Doãn Thị Lệ Xuân là hiệu trưởng, người đứng đầu, có chức vụ, quyền hạn quyết định, giữ vai trò chủ mưu hoặc khởi xướng nên sẽ chịu mức trách nhiệm cao hơn. Còn kế toán Nguyễn Ngọc Hà, nếu là người thực hiện theo chỉ đạo hoặc đồng phạm giúp sức vẫn bị xử lý trong cùng tội danh, nhưng mức hình phạt có thể thấp hơn tùy vào vai trò cụ thể trong vụ án.
Luật gia Hồ Minh Sơn/Viện IRLIE
