(TVPLVNO) – Trong quá trình hoạt động, ngoài công tác chuyên môn, Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật và Kinh tế hội nhập (IRLIE) phối hợp Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) luôn xác định công tác phổ biến, giáo dục pháp luật là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần tập thực hiện, nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục phát luật, phát huy vai trò, hiệu quả quản lý nhà nước, quản lý xã hội bằng pháp luật. Qua đó, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) ngày càng đi vào chiều sâu, trọng tâm, thống nhất, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Cụ thể, vào sáng ngày 08/09/2025, tại số 414, đường Huỳnh Tấn Phát, phường Tân Thuận, TP.HCM – Viện IMRIC; Viện IRLIE và Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam giao Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn (TTTVPLMS) tổ chức buổi PBGDPL cho độc giả, các doanh nghiệp thành viên Câu lạc bộ Báo chí Truyền thông&Chính sách pháp luật (Viện IRLIE) và Câu lạc bộ Doanh nhân IMRIC – IRLIE (Viện IMRIC) bằng hình thức trực tuyến và trực tiếp…
Với đội ngũ luật gia, luật sư, các báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật là lực lượng nòng cốt đi đầu, đưa các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến với mọi tầng lớp Nhân dân, nên đội ngũ này thường xuyên được rà soát, củng cố, kiện toàn và hoạt động phát huy hiệu quả. Theo đó, các luật gia, luật sư, các báo cáo viên pháp luật công tác ở nhiều ngành, lĩnh vực khác nhau, có trình độ từ cử nhân trở lên, nhiều người trong số đó là thạc sỹ, tiến sỹ, chuyên gia có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực pháp luật; báo cáo viên pháp luật thường xuyên được bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng phổ biến pháp luật, kỹ năng biên soạn tài liệu, kỹ năng nói chuyện trước công chúng…nhờ đó hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật được thực hiện bài bản, khoa học, hiệu quả hơn.
Đồng thời, việc xây dựng, nhân rộng các mô hình điểm, có hiệu quả về PBGDPL được các cơ quan, đơn vị, địa phương quan tâm nghiên cứu thực hiện, lựa chọn những cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả trong công tác PBGDPL để thực hiện nhân rộng thực hiện, tổ chức biên tập và đăng tải chương trình sách nói pháp luật trên các trang mạng xã hội, trang tin điện tử trực thuộc như: www.bestlife.net.vn; www.huongnghiepthitruong.vn; www.chinhsachphapluat.vn; www.thamvanphapluat.vn; www.tuvanphapluatvietnam.vn; www.doanhnghiepnongnghiep.vn; www.nghiencuupldautu.vn; www.phattrienspcongnghe.vn và trên hai đặc san, Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam (in), Tạp chí Văn hiến Việt Nam góp phần tuyên truyền đến với các cơ quan, tổ chức, cá nhân, trong đó có các Trường đặc biệt dành cho những người yếu thế;…
Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đã được các cơ quan, đơn vị, địa phương quan tâm, tập trung đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả, phát huy được vai trò, tầm quan trọng của công nghệ thông tin vào công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong tình hình mới. Cạnh đó, góp phần triển khai nhanh chóng, chính xác, kịp thời các chủ trương, chính sách hỗ trợ của Đảng và pháp luật Nhà nước đến toàn thể Nhân dân và doanh nghiệp.
Tại đây, các luật gia, luật sư, tư vấn viên pháp luật của Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn (TTTVPLMS) đã phân tích 02 trường hợp cụ thể như sau:
Trường hợp thứ nhất: Làm hồ sơ vay vốn ngân hàng cần lưu ý gì?
Thành viên CLB Doanh nhân IMRIC – IRLIE nêu câu hỏi: Hiện nay, tôi có nhu vay vốn ngân hàng. Tôi cần lưu ý những điều gì trước khi vay vốn kinh doanh ngân hàng?
Có thể khẳng định, có hai hình thức vay vốn hiện phổ biến tại ngân hàng: vay tín chấp và vay thế chấp.
Thứ nhất: Vay thế chấp là hình thức khách hàng dùng tài sản (nhà, đất, xe, sổ tiết kiệm…) làm đảm bảo cho khoản vay. Tài sản vẫn thuộc quyền sở hữu của khách hàng, nhưng ngân hàng sẽ giữ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu trong suốt thời gian vay.
Thứ hai: Vay tín chấp không yêu cầu tài sản đảm bảo. Ngân hàng xét duyệt dựa trên uy tín và khả năng tài chính của khách hàng.
Điều kiện chung để vay vốn ngân hàng bao gồm: Là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi trở lên; Công dân có đầy đủ năng lực hành vi dân sự; Có giấy tờ tùy thân bao gồm: CMND/CCCD, sổ hộ khẩu, giấy chứng nhận tình trạng hôn nhân (nếu đã kết hôn); Có mục đích vay vốn hợp pháp; Có khả năng trả nợ đúng hạn…
Bên cạnh đó, mỗi hình thức vay vốn sẽ có điều kiện bổ sung riêng. Chẳng hạn, để vay vốn tín chấp ngân hàng, khách hàng cần có: minh chứng thể hiện thu nhập ổn định từ 3 triệu đồng/tháng, đảm bảo được khả năng trả nợ (tùy vào quy định của ngân hàng cho vay); không có nợ xấu tại các ngân hàng, tổ chức tài chính khác khi chuẩn bị hồ sơ vay tiền.
Đồng thời, dể vay vốn thế chấp ngân hàng, khách hàng cần có minh chứng thể hiện thu nhập ổn định theo quy định của ngân hàng (thu nhập đảm bảo từ lương, tài sản cho thuê, kinh doanh/đầu tư…); có tài sản đảm bảo hợp pháp như bất động sản, hợp đồng bảo hiểm, sổ tiết kiệm, ô tô…
Để quá trình vay vốn kinh doanh tại ngân hàng diễn ra nhanh chóng và thuận tiện, khách hàng nên xác định rõ nhu cầu sử dụng vốn và tính toán khả năng trả nợ dựa trên nguồn thu nhập từ hoạt động kinh doanh, tránh vay vượt quá khả năng để hạn chế rủi ro.
Cụ thể, hồ sơ vay vốn cần chuẩn bị đầy đủ, minh bạch và nhất quán, trong đó thông tin về tài sản bảo đảm, kế hoạch kinh doanh và giấy tờ nhân thân phải khớp nhau để giúp ngân hàng xét duyệt nhanh hơn. Bên cạnh đó, người vay nên tìm hiểu kỹ điều kiện và lãi suất, bao gồm cả các khoản phí liên quan như phí xử lý hồ sơ, phí trả nợ trước hạn, đồng thời so sánh giữa các ngân hàng để lựa chọn gói vay tối ưu.
Ngoài ra, cần duy trì lịch sử tín dụng tốt, không để phát sinh nợ xấu hoặc nợ quá hạn cũng là yếu tố quan trọng giúp nâng cao khả năng được phê duyệt khoản vay. Ngoài ra, cần chọn thời hạn vay phù hợp với kế hoạch kinh doanh để tránh áp lực tài chính khi trả nợ, và chủ động tham khảo ý kiến tư vấn từ ngân hàng để được hướng dẫn rõ ràng về thủ tục, điều kiện cũng như các ưu đãi đi kèm.
Trường hợp thứ hai: Vay tiền bị giữ Thẻ căn cước, làm thế nào để đòi lại?
Thành viên CLB Doanh nhân IMRIC – IRLIE nêu câu hỏi: Khi đi vay tiền từ một số cá nhân, họ đã bị giữ lại Thẻ căn cước, tuy nhiên sau khi trả nợ xong vẫn không được hoàn trả giấy tờ. Vậy theo quy định, điều này có phạm pháp?
Có thể thấy, việc người dân đi vay tiền trong thời gian qua phải “đặt” giấy tờ tùy thân như Thẻ Căn cước, Bằng lái xe, Thẻ sinh viên… diễn ra khá phổ biến do thủ tục nhanh gọn (khách hàng có thể đăng ký online hoặc trực tiếp tại các điểm giao dịch); Không yêu cầu tài sản thế chấp; Hạn mức vay linh hoạt; Thời gian xử lý nhanh chóng (thường hoàn tất trong vòng 24 – 48 giờ, một số nơi có thể duyệt vay chỉ sau vài giờ).
Trong đó, hình thức vay tiền bằng Thẻ căn cước phổ biến là vay tiền online chỉ cần Thẻ căn cước; Vay tiền bằng Thẻ căn cước và sổ hộ khẩu (được áp dụng với các khoản vay lớn hơn hoặc khi khách hàng cần cung cấp thêm thông tin để tăng tỷ lệ xét duyệt thành công); Vay tiền bằng Thẻ căn cước và bằng lái xe (với những trường hợp không có sổ hộ khẩu)…
Căn cứ vào khoản 2 điều 7 Luật Căn cước 2023 đã nghiêm cấm việc giữ thẻ căn cước, giấy chứng nhận căn cước trái quy định của pháp luật.
Điển hình, Luật Căn cước 2023 – cũng cấm “làm giả, sửa chữa, cố ý làm sai lệch nội dung thẻ căn cước, căn cước điện tử, giấy chứng nhận căn cước; chiếm đoạt, sử dụng trái phép thẻ căn cước, căn cước điện tử, giấy chứng nhận căn cước của người khác; thuê, cho thuê, cầm cố, nhận cầm cố, hủy hoại thẻ căn cước, giấy chứng nhận căn cước; sử dụng thẻ căn cước giả, căn cước điện tử giả, giấy chứng nhận căn cước giả”.
Đối chiếu quy định trên có thể thấy, việc giao dịch vay tiền có liên quan việc cầm cố, nhận cầm cố đối với Thẻ căn cước là vi phạm điều cấm. Theo điều 10 Nghị định 144/2021, việc bên cho vay giữ Thẻ căn cước của bên vay là trái quy định và có thể bị xử phạt với mức tiền phạt từ 4 – 6 triệu đồng.
Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn khuyến nghị để lấy lại giấy tờ tùy thân, quý doanh nhân có thể đến công an phường – nơi Thẻ căn cước bị giữ để trình báo sự việc.
Tuy nhiên, việc vay tiền từ tín dụng “đen”, tại các của hàng cầm đồ bằng cách “đặt” Thẻ căn cước và một số giấy tờ tùy thân khác tiềm ẩn nhiều rủi ro như lộ thông tin cá nhân. Nhất là, kẻ xấu có thể lợi dụng thông tin trên Thẻ căn cước để thực hiện các hành vi gian lận, như vay tiền online, đăng ký thuê bao điện thoại, đăng ký mã số thuế ảo, mở tài khoản ngân hàng…
Sau đó, người bị mất giấy tờ tùy thân có thể phải chịu nhiều hậu quả pháp lý và tài chính nghiêm trọng do bị lợi dụng thông tin…Vì vậy, mỗi cá nhân cần thận trọng trước khi quyết định vay tiền bằng hình thức này, tránh việc tự đẩy mình vào vòng lao lý.
Phó Viện trưởng Viện IRLIE, Luật gia Phạm Trắc Long – Giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn
