(TVPLVNO) – Trong quá trình hoạt động, ngoài công tác chuyên môn, Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật và Kinh tế hội nhập (IRLIE) phối hợp Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC); Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam; Tạp chí Văn hiến Việt Nam luôn xác định công tác phổ biến, giáo dục pháp luật là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần tập thực hiện, nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục phát luật, phát huy vai trò, hiệu quả quản lý nhà nước, quản lý xã hội bằng pháp luật. Qua đó, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) ngày càng đi vào chiều sâu, trọng tâm, thống nhất, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Cụ thể, vào sáng ngày 13/08/2025, tại số 414, đường Huỳnh Tấn Phát, phường Tân Thuận, Thành phố Hồ Chí Minh, Viện IMRIC; Viện IRLIE và TC DN&TTVN giao Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm (TTLCC) và Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn (TTTVPLMS) tổ chức buổi PBGDPL cho độc giả, các doanh nghiệp thành viên Câu lạc bộ Báo chí Truyền thông&Chính sách pháp luật (Viện IRLIE) và Câu lạc bộ Doanh nhân IMRIC – IRLIE (Viện IMRIC) bằng hình thức trực tuyến và trực tiếp…
Với đội ngũ luật gia, luật sư, các báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật là lực lượng nòng cốt đi đầu, đưa các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến với mọi tầng lớp Nhân dân, nên đội ngũ này thường xuyên được rà soát, củng cố, kiện toàn và hoạt động phát huy hiệu quả. Theo đó, các luật gia, luật sư, các báo cáo viên pháp luật công tác ở nhiều ngành, lĩnh vực khác nhau, có trình độ từ cử nhân trở lên, nhiều người trong số đó là thạc sỹ, tiến sỹ, chuyên gia có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực pháp luật; báo cáo viên pháp luật thường xuyên được bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng phổ biến pháp luật, kỹ năng biên soạn tài liệu, kỹ năng nói chuyện trước công chúng…nhờ đó hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật được thực hiện bài bản, khoa học, hiệu quả hơn.
Đồng thời, việc xây dựng, nhân rộng các mô hình điểm, có hiệu quả về PBGDPL được các cơ quan, đơn vị, địa phương quan tâm nghiên cứu thực hiện, lựa chọn những cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả trong công tác PBGDPL để thực hiện nhân rộng thực hiện, tổ chức biên tập và đăng tải chương trình sách nói pháp luật trên các trang mạng xã hội, trang tin điện tử trực thuộc như: www.bestlife.net.vn; www.huongnghiepthitruong.vn; www.chinhsachphapluat.vn; www.thamvanphapluat.vn; www.tuvanphapluatvietnam.vn; www.doanhnghiepnongnghiep.vn; www.nghiencuupldautu.vn; www.phattrienspcongnghe.vn và trên hai đặc san, Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam (in), góp phần tuyên truyền đến với các cơ quan, tổ chức, cá nhân, trong đó có các Trường đặc biệt dành cho những người yếu thế;…
Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đã được các cơ quan, đơn vị, địa phương quan tâm, tập trung đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả, phát huy được vai trò, tầm quan trọng của công nghệ thông tin vào công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong tình hình mới. Cạnh đó, góp phần triển khai nhanh chóng, chính xác, kịp thời các chủ trương, chính sách hỗ trợ của Đảng và pháp luật Nhà nước đến toàn thể Nhân dân và doanh nghiệp.
Tại đây, TS. Hồ Minh Sơn đã phân tích yếu tố pháp lý liên quan vụ dàn dựng clip có “cảnh nóng” trong xe Mercedes C300 và có thể đối mặt vòng lao lý khi nhặt được sổ đỏ ‘xin bồi dưỡng 10 triệu’cụ thể như sau:
Tình huống thứ nhất: Chế tài với 3 thanh niên diễn ‘cảnh nóng’ trên xe Mercedes màu đỏ
Qua theo dõi báo chí, vào tối 11/08/2025 vừa qua, mạng xã hội lan truyền clip ghi lại cảnh người phụ nữ ngồi trên ghế phụ xe ô tô có hành vi nhạy cảm với nam tài xế, trong khi tài xế đang điều khiển phương tiện tại tuyến đường Lê Duẩn (phường Phủ Lý, tỉnh Ninh Bình). Công an phường Phủ Lý vào cuộc xác minh thì biết cả 3 thanh niên bàn nhau quay clip có nội dung nhạy cảm đưa lên mạng xã hội để câu view, câu like, tăng lượng tương tác trên mạng xã hội…Đồng thời, họ đã dàn dựng kịch bản, phân vai đóng giả phụ nữ diễn cảnh nhạy cảm trên xe ô tô, sau đó quay video và đăng lên mạng xã hội…
Thành viên Câu lạc bộ Báo chí Truyền thông&Chính sách pháp luật nêu câu hỏi: Liệu 03 thanh niên trên có thể xử lý như thế nào?
Căn cứ theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi của thanh niên đã gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự công cộng nên có thể bị xử lý, mức phạt tiền từ 300.000-500.000 đồng. Cùng với đó, clip thể hiện cho thấy xâm phạm nghiêm trọng các chuẩn mực đạo đức, thuần phong mỹ tục, vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội, trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã hội.
Căn cứ theo điểm b khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 37 Điều 1 Nghị định 14/2022/NĐ-CP), thì clip chứa hình ảnh khiêu dâm, kích dục, truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy mà chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm về tội Truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy thì nhóm thanh niên vẫn có thể bị xử phạt hành chính do cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc, quy định phạt tiền từ 5-20 triệu đồng. Bị buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật.
Ngoài ra, hành vi của 3 thanh niên trên là sự bất chấp để câu view, câu like, cần xử lý nghiêm khắc, cóthể xem xét hình sự. Qua đó, đây còn là nội dung độc hại, phản cảm, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn giao thông và làm lệch nhận thức người xem.
Khuyến nghị người dùng mạng xã hội không nên chia sẻ hay tiếp tay lan truyền thông tin bịa đặt, phản cảm, tránh tạo hiệu ứng xấu.
Tình huống thứ hai: Nhặt được sổ đỏ ‘xin bồi dưỡng 10 triệu’ mới trả, có thể đối mặt vòng lao lý?
Thành viên Câu lạc bộ Doanh nhân IMRIC – IRLIE nêu câu hỏi: Bạn của tôi đi đường nhặt được một chiếc túi, trong đó có 5 cuốn sổ đỏ cùng nhiều giấy tờ quan trọng khác, nhưng bạn này không nộp cho cơ quan công an, mà liên hệ bằng điện thoại cho chủ nhân theo thông tin trên giấy tờ và gợi ý “bồi dưỡng vài đồng” là 10 triệu đồng. Vậy việc người nhặt được của rơi yêu cầu chủ tài sản phải đưa tiền mới chịu trả là hành vi vi phạm pháp luật hay không?.
Căn cứ theo Điều 170 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017) – mặc dù lời lẽ có nhẹ nhàng hay mang tính “gợi ý”, nếu có mục đích chiếm đoạt tài sản, hành vi đó có thể bị truy cứu về Tội cưỡng đoạt tài sản.
Qua tham chiếu Điều 170, không cần điều kiện phải đe dọa bằng vũ lực, chỉ cần có thủ đoạn uy hiếp tinh thần nhằm chiếm đoạt tài sản là đủ để cấu thành tội. Trong trường hợp bạn của quý doanh nhân, hành vi đưa ra điều kiện “phải trả 10 triệu đồng” để nhận lại giấy tờ – nhất là các loại tài sản quan trọng như sổ đỏ – đã đủ yếu tố cấu thành tội.
Xin khuyến nghị, tội cưỡng đoạt tài sản không phải là tội danh chỉ khởi tố theo yêu cầu của bị hại. Dođó, cơ quan tố tụng vẫn có thể khởi tố và xét xử nếu thấy có dấu hiệu phạm tội rõ ràng. Thế nhưng, dù hoàn trả lại tiền, thể hiện thái độ ăn năn hối lỗi, lần đầu phạm lỗi và có sự khoan dung từ bị hại…sẽ là những tình tiết giảm nhẹ rất quan trọng trong quá trình điều tra và xét xử.
Điển hình, dù gợi ý 10 triệu đồng, người thực hiện hành vi có thể bị truy cứu căn cứ theo khoản 1, Điều 170 Bộ luật Hình sự, với khung hình phạt từ 1-5 năm tù. Cơ quan điều tra sẽ căn cứ vào nhiều yếu tố như động cơ, hậu quả, mức độ nguy hiểm của hành vi để đưa ra kết luận cuối cùng.
CVP Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm, LG Hồ Vĩnh Chung – PCVP Viện IRLIE
