(TVPLVNO) – Ngày 30/7/2024 của Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ký Quyết định số 758/QĐ-CTN về đặc xá năm 2024 thể hiện rõ chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước đối với phạm nhân, người tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù đủ điều kiện và trong các trường hợp đặc biệt. Để thực hiện quyết định nêu trên, các cơ sở giam giữ phạm nhân phải tổ chức lập hồ sơ đề nghị đặc xá cho các phạm nhân đủ điều kiện, đồng thời Viện kiểm sát nhân dân phải tổ chức kiểm sát việc lập hồ sơđề nghị đặc xá của các cơ sở giam giữ phạm nhân bảo đảm đúng quy định của pháp luật và hướng dẫn của các cơ quan có thẩm quyền.
Mới đây, Tòa án nhân dân Tối cao đã có hướng dẫn mới nhất về điều kiện đề nghị đặc xá với người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Ảnh minh hoạ
Theo đó, căn cứ Hướng dẫn 246/TANDTC-V1 của TAND Tối cao triển khai thực hiện Quyết định của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2024, đối tượng được đề nghị đặc xá là người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù có đủ các điều kiện: Là người đang được Tòa án có thẩm quyền quyết định cho tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù theo đúng quy định tại Điều 68 Bộ luật Hình sự 2015 (hoặc Điều 62 Bộ luật Hình sự 1999); Người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù có nơi cư trú rõ ràng (có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú hoặc đơn vị quân đội nơi quản lý người bị kết án);
Quyết định tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù của Tòa án có thẩm quyền đối với người bị kết án tính đến ngày 30/9/2024 vẫn đang có hiệu lực thi hành.
Qua đó, kể từ ngày 18/8/2024 – ngày 31/8/2024, các Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Tòa án quân sự cấp quân khu có trách nhiệm hoàn thiện báo cáo và tập hợp danh sách, hồ sơ đề nghị đặc xá (nếu có) gửi Tổ thẩm định liên ngành để kiểm tra, thẩm định hồ sơ, danh sách đề nghị đặc xá.
Điển hình, hồ sơ đề nghị đặc xá cho người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được lập theo quy định tại khoản 1 Mục 4 Hướng dẫn 88/HD-HĐTVĐX năm 2024 của Hội đồng tư vấn đặc xá, bao gồm các tài liệu sau: Phiếu đề nghị xét đặc xá cho người bị kết án (Mẫu số 01): Phiếu này do Tòa án có thẩm quyền đề nghị đặc xá lập theo đúng các thông tin có trong bản án, tài liệu, hồ sơ của người bị kết án; Đơn đề nghị đặc xá của người bị kết án (Mẫu số 02): Người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù xin đặc xá phải trực tiếp ký hoặc điểm chỉ vào đơn. Phần lý lịch và các thông tin khác phải viết đúng theo bản án đã tuyên (nếu nơi về cư trú mà địa danh hành chính đã thay đổi thì ghi theo địa danh hành chính mới). Trong đơn xin đặc xá phải có nhận xét của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú hoặc đơn vị quân đội nơi quản lý người bị kết án về việc chấp hành chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước tại địa phương, quy định của đơn vị quân đội trong thời gian được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù; Bản cam kết của người có đơn đề nghị đặc xá (Mẫu số 03); Bản sao Quyết định thi hành án của người bị kết án; Bản sao bản án đang phải chấp hành trước được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù; Bản sao quyết định (hoặc các quyết định) tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù đối với người bị kết án đang còn hiệu lực tính đến 30/9/2024;
Các văn bản, tài liệu chứng minh đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, nộp án phí, nghĩa vụ trả lại tài sản, nghĩa vụ dân sự khác hoặc đã thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác nhưng do lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn thuộc trường hợp chưa có điều kiện để thi hành tiếp phần còn lại theo quy định…
Trong đó, tài liệu chứng minh người được đề nghị đặc xá có tiền án, nhưng đã được xóa án tích phải có một trong các giấy tờ sau: Giấy chứng nhận hoặc quyết định xóa án tích của Tòa án có thẩm quyền cấp; bản án ghi là đã được xóa án tích; Phiếu lý lịch tư pháp xác nhận không có án tích do Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia hoặc Sở Tư pháp cấp; Với trường hợp người bị kết án lập công lớn trong thời gian chấp hành án phạt tù thì phải có đầy đủ các giấy tờ theo quy định;
Căn cứ theo quy định tại khoản 3, 4 Điều 3 Quyết định 758/2024/QĐ-CTN của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2024, các tài liệu chứng minh người bị kết án đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù …
(Bài được xuất bản đặc san Khoa học Chính sách pháp luật và Kinh tế hội nhập số T8)
Luật gia Trắc Long – Giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn (TTTVPLMS)